کشف کوچکترین سیاره مشابه زمین در خارج از منظومه شمسی

کشف کوچکترین سیاره مشابه زمین در خارج از منظومه شمسی
این سیاره در فاصله 25 هزار سال نوری از زمین در کهکشان راه شیری قرار دارد
یک تیم بین المللی از منجمان کوچکترین سیاره مشابه زمین در خارج از منظومه شمسی را کشف کرده اند.

این سیاره دارای جرمی پنج برابر زمین است و در فاصله 25 هزار سال نوری زمین در کهکشان راه شیری - که منظومه شمسی نیز در آن قرار دارد - حول نوعی ستاره موسوم به کوتوله سرخ دور می زند.

این اکتشاف، که توسط نشریه نیچر گزارش شده است، با کمک شیوه "مایکرولنزینگ" که قادر به ردیابی سیارات دوردست با جرمی مشابه زمین است انجام شد.

دمای بسیار پایین این سیاره، یافتن حیات به روی آن را نامحتمل می سازد.

این سیاره که هر 10 سال یکبار حول ستاره مرکزی می گردد، "OGLE-2005-BLG-390Lb" نامگذاری شده است.

پیش بینی اینشتین

این سیاره همچون زمین دارای هسته ای از جنس سنگ و احتمالا اتمسفری باریک است، اما مدار وسیع آن و سرد بودن ستاره مادر نشانگر سرمای شدید آن است.

پیش بینی می شود که دمای سطح آن منهای 220 درصد سانتیگراد باشد و بدان معنی است که سطح آن احتمالا پوشیده از مایعات منجمد است. بنابراین ممکن است بیشتر به نمونه عظیم پلوتو شباهت داشته باشد.

مایکل بٌد، استاد دانشگاه جان مورز در لیورپول و از پژوهشگران پروژه "روبونت" (RoboNet) که در این تحقیق مشارکت داشته است به بی بی سی گفت: "این کشف هیجان آور و مهم است. این بیش از هر سیاره دیگری که تاکنون یافت شده به زمین شباهت دارد، چه از لحاظ جرم و چه فاصله از ستاره مادر."

او افزود: "بیشتر سیارات دیگری که تاکنون کشف شده اند یا جرمشان خیلی بیشتر است یا خیلی داغتر هستند یا هر دو."

تکنیک "مایکرولنزینگ" (Microlensing) که از آن برای یافتن این سیاره استفاده شده است ابتدا در سال 1912 توسط آلبرت اینشتین پیش بینی شده بود.

 این کشف هیجان آور و مهم است. این بیش از هر سیاره دیگری که تاکنون یافت شده است به زمین شباهت دارد، چه از لحاظ جرم و فاصله از ستاره مادر
 
مایکل بٌد

استفاده از این شیوه زمانی ممکن است که یک شیء عظیم در فضا، مانند یک ستاره، از برابر یک ستاره دوردست تر بگذرد.

هنگام عبور، جاذبه شیء نزدیکتر نور ساطع شده از ستاره دورافتاده تر را خم می کند و آن را موقتا درخشان تر جلوه می دهد. این وضع معمولا یک ماه دوام می آورد.

اگر ستاره واقع در پیش زمینه دارای سیاره ای در حول خود باشد، نور ستاره دورافتاده تر را حتی بیشتر مٌعَوًج می کند و باعث می شود حتی درخشانتر به نظر آید.

اما مدت زمان آن بسیار کوتاهتر خواهد بود و ستاره شناسان برای ردیابی آن تنها چند ساعت یا چند روز فرصت خواهند داشت.

دکتر مارتین دومینیک، از دانشگاه سن اندروز از سرپرستان برنامه همکاری های "پلانت" (PLANET)، یکی از شبکه های مایکرولنزینگ که برای کشف این سیاره به کار گرفته شده است، می گوید: "ما اول شاهد بودیم که روند معمول تشدید درخشش در روز 31 ژوئیه 2005 به اوج رسید. با این حال روز 10 اوت، یک 'فلاش' کوچک رؤیت شد که نصف روز ادامه داشت."

"با ثبت این پدیده غیرعادی توسط دو عدد از تلسکوپ های موجود در شبکه خود و با نظارت دقیق، توانستیم نتیجه بگیریم که یک سیاره با جرم کم حول ستاره می گردد."

این اکتشاف حاصل تلاش مشترک سه گروه پلانت/روبونت، اوگل و موا (PLANET/RoboNetو OGLE و MOA) با حضور پژوهشگرانی از 12 کشور است.

تاکنون در حدود 160 سیاره در خارج از منظومه شمسی حول سایر ستارگان کشف شده است، اما تنها سه عدد از آنها با کمک تکنیک "مایکرولنزینگ" پیدا شده اند.

شبیه سازی های تازه از نحوه تشکیل سیارات حاکی است که اجرام شبیه به زمین باید در جهان فراوان باشند. دانشمندان می کوشند با استفاده از این تکنیک کرات تازه ای بیابند و در جستجوی راه هایی برای بهبود آن هستند.